1) Çocuklarda en sık görülen yumuşak doku sarkomu hangisidir?(1998 NİSAN)
a)    Kondrosarkom
b)    Liposarkom
c)    Leiomyosarkom
d)    Synovial sarkom
e)    Rabdomyosarkom

Çocuklarda yumuşak doku sarkomlarından en sık görülen rabdomyosarkomdur. İlk 10 yaş içinde sıktır. Çoğu küçük, yuvarlak – mavi hücrelerden oluşan embrioner tiptir. En sık baş – boyun bölgesi, genitoüriner traktüs ve retroperitonda  yerleşir. Daha nadir görülen tipleri alveolar ve pleomorfik formlarıdır.
Cevap – E

2) Benign kemik tümörlerinden hangisi en sıktır? (1998 EYLÜL)
a)    Osteoid osteoma 
b)    Osteoblastoma                             
c)    Kondroblastoma
d)    Kondrom
e)    Osteokondrom

Kemikte en sık görülen beniğn tümör osteokondromdur. Kıkırdak oluşturan beniğn tümör olup kemik dışına doğru büyüdüğünden ekzostoz ismide verilir. Kıkırdak takke içeren kemik çıkıntısı diye de tarif edilir. .
Cevap – E

3)    Mikroskopik olarak immatür kemik trabekülleri ve arada damardan zengin fibröz dokudan oluşan, nidus yapısı ile karekterize kemik tümörü aşağıdakilerden hangisidir? (1999 NİSAN)
a)    Osteosarkom
b)    Osteoid osteom
c)    Osteokondrom
d)    Hemangioendotelioma
e)    Fibrosarkom

Osteoid osteom en sık proksimal femur ve tibia da yerleşen, 2.-3. onyılda ve erkeklerde daha sık görülen beniğn kemik tümörüdür. Aspirine yanıt veren lokal ağrı karakteristiktir. Mikroskobik olarak immatür kemik trabekülleri ve arada vasküler bağ dokusu izlenir. Radyolojik olarak merkezinde radyolusent nidus alanı görülür.
Cevap – B


4)    Önce osteolitik, daha sonra osteoklastik-osteoblastik, son olarak da osteosklerotik evre ile karekterize, etiyolojisinde yavaş virüs enfeksiyonlarının sorumlu tutulduğu hastalık, aşağıdakilerden hangisidir? (1999 EYLÜL)
a)    Paget hastalığı
b)    Osteopetrozis
c)    Osteoporoz
d)    Osteogenezis imperfekta
e)    Akondroplazi    

Paget hastalığı 40 yaş üzerinde ve erkeklerde daha sık görülen bir kemik hastalığı olup etyolojide slow virüs enfeksiyonu suçlanmaktadır. Önce osteoklastik faz ile başlar. Sonra yıkım ve yapımın bir olduğu mikst faz ve son  dönemde sklerotik faz gelişir Mozaik kemik oluşumu patognomiktir.Paget hastalığı zemininden osteosarkom başta olmak üzere sekonder sarkomlar gelişebilir.
Cevap – A

5)    Meme kanseri nedeniyle modifiye radikal mastektomili hastanın kolunda meydana gelen tümör, aşağıdakilerden hangisidir? (1999 EYLÜL)
a)    Hemanjiyosarkom
b)    Lenfanjiyosarkom
c)    Hemanjiyoendotelyom
d)    Hemanjiyoperistom
e)    Kaposi sarkomu  

Aksiller küretaj uygulanan modifiye radikal mastektomili hastaların kolunda lenfödem gelişir. 10 yıl gibi uzun bir süre sonra bu zeminden kolda lenfanjiosarkom gelişebilir.
Cevap – B


6)    Pott nereye yerleşir? (2000 NİSAN)
a)    El- ayak diafizi
b)    Uzun kemikler
c)    Pelvis – kafa kemikleri
d)    Vertebra korpusu
e)    Maksilla – mandibula

Tüberkülozun vertebra korpusunda yaptığı tutulum Pott hastalığı olarak isimlendirilir. En sık vertebra korpusuna yerleşir. Önce sinoviyal dokuda ürer ve sonra kemiğe geçiş yapar.
Cevap – D


7)    20 yaşında erkek hastada sağ dizde 2 aydır şişlik ve ağrı, radyolojik incelemede alt femurda medüller kaviteyi doldurup korteksi destrükte eden solid ve kistik alanları içeren lezyon bulunmaktadır. En olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? (2000 NİSAN)
a)    Soliter kemik kisti
b)    Anevrizmal kemik kisti
c)    Kemiğin dev hücreli tümörü
d)    Osteokondrom
e)    Osteosarkom

Osteosarkom 10-20 yaş arasında sık olup erkeklerde daha sık görülür. En sık yerleşim yeri diz (femur distali – tibia proksimali) olup korteksi destrükte eden solid ve kistik alanlar içerebilen bir tümördür. Kemiğin dev hücreli tümörü ise kadınlarda daha sık olup en sık epifize yerleşir.
Cevap – E

8)    Aşağıdaki kemik tümörlerinden hangisinin, histopatolojik olarak malign lenfoma ile karıştırılması olasılığı en yüksektir? (2000 EYLÜL)
a.    Ewing sarkomu 
b.    Kemiğin dev hücreli tümörü
c.    Kondrosarkom
d.    Osteosarkom
e.    Osteoid osteom

Ewing sarkomu çocukluk çağı tümörü olup PNET grubunda yer alan küçük, yuvarlak, mavi hücreli bir tümördür. Bu görüntüsü nedeni ile mikroskopik olarak, lenfoma ile karıştırılabilir. Ateş ve ağrıya yol açtığı için de, klinik olarak osteomyelit ile karışır.
Cevap – A

9) Epifizal ve metafizal kıkırdak büyümesinde azalma sonucu cüceliğe yol açan, kafa ve omurga kemiklerinde tutulma gözlenmeyen gelişme bozukluğu aşağıdakilerden hangisidir? (2001 NİSAN)
a-    Paget hastalığı
b-    Osteogenezis imperfecta
c-    Osteopetrozis 
d-    Marfan sendromu
e-    Akondroplazi

Akondroplazi, kıkırdak olgunlaşmasında bozukluk sonucu epifizyel bölgede kemik büyümesinde defekt oluşturur. Uzun kemikler etkilenir; kafa ve omurga kemikleri normaldir. Böylece ekstremitelerde kısalık ile orantısız cücelik oluşturur.
Cevap – E

10) Yaşlı bir hastada kosta yerleşimli kemik tümörü saptanması durumunda, öncelikle aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir? (2001 EYLÜL)
a)    Osteosarkom
b)    Ewing sarkomu
c)    Kondroblastom
d)    Kondrosarkom
e)    Dev hücreli kemik tümörü

Kondrosarkom kemiğin osteosarkomdan sonra ikinci sıklıkta görülen maliğn tümörü olup ileri yaşlarda görülür. Kosta, pelvis ve omuz gibi merkezi bölgelerde daha sık yerleşir. Kıkırdak üreten maliğn kemik tümörüdür.
Cevap – D

11) Degeneratif artritte gözlenen karekteristik histolojik bulgu aşağıdakilerden hangisidir? (2001 EYLÜL)
a)    Eklem kıkırdağında fibrilasyon ve yarıklanma
b)    Pannus gelişimi
c)    Eklem sıvısında anizotropik kristaller
d)    Diffüz proliferatif snovit
e)    Fibröz veya kemiksi ankiloz

Osteoartrit en sık görülen eklem hastalığı, olup dejeneratif artrittir. En karakteristik  özelliği artiküler kıkırdakda ilerleyici erezyon oluşturmasıdır. Diffüz proliferatif snovit, pannus gelişimi ve ankiloz romatoid artrit ile; eklem sıvısında kristallerin varlığı ise Gut hastalığı ile ilişkilidir.
Cevap – A

12)    Maliğn mezenkimal tümörler en sık hangi yolla metastaz yaparlar? (2003-NİSAN)
a)    Hematojen
b)    Lenfatik
c)    Cerrahi ekim
d)    İmplantasyon
e)    Kontakt yayılım

Yanıt: A
Metastaz en kesin maliğnite kriteridir. Hematojen yolla metastaz daha çok maliğn mezenkimal tümörler (sarkomlar) için tipik olmakla birlikte geç dönemlerde karsinomlarda da görülebilir. Yayılım genellikle ince duvarlı venler aracılığı ile olur. Arteriel yayılımın olabilmesi için venöz sistemle akciğere gelen tümörün  akciğer engelini aşması veya primer odağın akciğerde olması gerekir. Venöz yayılım ön planda olduğundan vücutta en sık metastaza uğrayan organ  akciğer, ikinci olarak karaciğerdir. Ayrıca adrenal gland, kemik ve beyinde sık metastaza uğrayan  bölgelerdir. Karsinom olduğu halde hematojen yayılımın sık görüldüğü tümörler: Tiroid karsinomları (özellikle foliküler karsinom), prostat karsinomu, renal hücreli karsinom ve hepatoselüler karsinom

13)    Aşağıdaki sarkomlardan hangisinde tümör hücre diferansiasyonu en iyidir? (2003-NİSAN)
a)    Evre I liposarkom
b)    Evre II leiomyosarkom
c)    Evre III liposarkom
d)    Derece (grade) I leiomyosarkom
e)    Derece (grade) III osteosarkom

Yanıt: D
Diferansiasyon, tümör hücresinin köken aldığı hücre tipini taklit etme yeteneğidir. İyi diferansiye tümörler düşük dereceli (grade); az diferansiye tümörler yüksek derecelidir. Tümör prognozunda en önemli faktör evre (stage) olmakla birlikte; evreden sonra en önemli faktör grade yani derecedir. Düşük dereceli tümörler daha iyi prognozludur.


14)    Küçük, yuvarlak ve diferansiye olmamış hücreler ile karakterli kemik tümörü aşağıdakilerden hangisidir? (2003-NİSAN)
a)    Osteosarkom
b)    Kondrosarkom
c)    Enkondrom
d)    Ewing sarkomu
e)    Multiple myelom

Yanıt: D
Ewing tümörü medüller kaviteden köken alan primitif nöroektodermal tümördür. Küçük yuvarlak mavi hücrelerden oluşur. Bu nedenle lenfoma ile karışır. Tutulan bölgede ağrı, şişlik, kızarıklık ve hastada ateş yükselmesi nedeni ile klinik olarak osteomyelit ile karışır. Diafiz yerleşimi daha sıkdır. Periostta radyolojik olarak soğan kabuğu görünümü oluşur.

15)    Çocuklarda hematojen osteomyelit en sık kemiğin hangi bölgesine yerleşir? (2003-EYLÜL)
a)    Metafiz
b)    Diyafiz
c)    Epifiz
d)    Eklem kıkırdağı
e)    Subperiostal bölge

Yanıt: A
Pyojenik osteomyelit: Çoğu olguda hematojen yayılım  ile enfeksiyon oluşur. En sık etken Staphylococcus aureustur. Pnömokok ve gram negatif basillerde osteomyelit yapar. Yenidoğanda E.coli ve B grubu streptokoklar, orak hücreli anemi hastalarında Salmonella etken olabilir. Travma sonrası mikst bakteriel enfeksiyonlar görülür. Çocuklarda metafizde; erişkinlerde herhangi bir yerde yerleşebilir.

16)    Deri altı yumuşak dokuda en sık görülen tümör aşağıdakilerden hangisidir? (2003-EYLÜL)
a)    Anjiyom
b)    Fibrom
c)    Hidradenom
d)    Lipom
e)    Schwannom

Yanıt: D
Erişkinde, yumuşak dokuda en sık görülen tümör lipomdur. Olgun yağ dokusu hücrelerinden oluşan beniğn tümördür. Yüzeyel yerleşinli, küçük çaplı olup basit eksizyonu yeterlidir. Çocukta en sık görülen yumuşak doku tümörü ise hemanjiomdur. 

17)    Klinik olarak osteomyelit ile karışabilen kemik tümörü aşağıdakilerden hangisidir? (2004-NİSAN)
a)    Osteosarkom
b)    Plazmositom
c)    Dev hücreli kemik tümörü
d)    Ewing sarkom
e)    Kondrosarkom

Yanıt: D
Ewing tümörü yerleştiği bölgede ısı artışı, kızarıklık ve hastada ateş yükselmesine yol açabildiğinden, klinik olarak osteomyelit ile karışabilir. Mikroskobik olarak ise küçük yuvarlak mavi hücrelerden oluştuğu için lenfoma ile karışabilir. 

18)    Brodie apsesi aşağıdakilerden hangisinde görülür? (2005-NİSAN)
a)    Beyin
b)    Peritonsiller bölge
c)    Akciğer
d)    Kemik
e)    Perirenal bölge
Yanıt: D

Kronik pyojenik osteomyelit akut formun sekelidir. Kronik inflamatuar   hücreler, osteoklast aktivasyonu, fibroblast proliferasyonu ve  yeni kemik oluşumu görülür. Reziduel nekrotik kemiğe sekestrum denir. Sekestrum reaktif kemik halkası ile çevrilirse involukrum, apse çevresinde sklerotik kemik halkası oluşursa Brodie apsesi denir. Cilde açılan sinüsler oluşabilir. Bu zeminden uzun sürede skuamöz hücreli karsinom gelişebilir. Ayrıca kronik osteomyelit, nadiren sekonder osteosarkoma yol açabilir.

19)    Aşağıdakilerden hangisi akut pyojenik hematojen osteomyelitin karakteristik özelliğidir? (2005-NİSAN)
a)    İyileşmiş eski kırık alanında oluşması
b)    Uzun kemiklerin metafizinde gelişmesi
c)    Osteosarkom ile birlikte görülmesi
d)    Pürülan artrite sekonder olması
e)    Paget hastalığı ile birlikte görülmesi
Yanıt: B
Pyojenik osteomyelit, çoğu olguda hematojen yayılım  ile enfeksiyon oluşur. En sık etken Staphylococcus aureustur. Pnömokok ve gram negatif basillerde yapar. Yenidoğanda E.coli ve B grubu streptokoklar, orak hücreli anemi hastalarında Salmonella etken olabilir. Travma sonrası mikst bakteriel enfeksiyonlar görülür.  Çocuklarda metafizde; erişkinlerde herhangi bir yerde yerleşebilir.Akut osteomyelitte nötrofiler  ön plandadır. Nekroz, subperiostal apse, çevre yumuşak dokulara yayılarak sinüs oluşumu görülebilir. Periost ayrışması  ile iskemi artar. Çocuklarda epifize ve eklem kapsülüne yayılabilir.

20)    Aşağıdaki kemik tümörlerinden hangisi epifiz lokalizasyonludur? (2005-EYLÜL)
a)    Ewing sarkomu
b)    Osteosarkom
c)    Fibröz displazi
d)    Dev hücreli kemik tümörü
e)    Kondrosarkom
Yanıt: D
Kemik tümörlerinde yaş, lokalizasyon ve radyolojik bulgular çok önemlidir. Tümörlerin çoğu belli yaşlarda ve belli lokalizasyonlarda görülür. Sorularda da yalnızca yaş, lokalizasyon ve radyolojik bulgular verilebiliyor. Yerleşimi özetlersek: 
Epifiz: Dev hücreli kemik tümörü, kondroblastom
Diafiz: Ewing tümörü, fibröz displazi, adamantinoma
Metafiz: Osteosarkom başta olmak üzere  tümörlerin çoğu 
Radyolojik olarak beniğn tümörlerin çoğu iyi sınırlı, sklerotik bir halka ile çevrili olup; maliğn tümörler korteksi zedeleyen, yumuşak dokuya uzanan görüntü oluşturur. İstisna olarak, beniğn tümörlerden dev hücreli kemik tümörü korteksi zedeleyebilir.  Kemik tümörlerinin çoğu 10-20 yaş arasında görülür. Kondrosarkom, osteom kondrom, sekonder osteosarkom ileri yaş tümörleridir. Dev hücreli kemik tümörüde 20 yaş üzerinde ve tüm tümörlerinden farklı olarak en sık kadınlarda görülür.

21) Herediter retinoblastomlu hastalarda aşağıdaki
neoplazmlardan hangisinin görülme sıklığı artar? (2006-NİSAN)
A) Adenokarsinom B) Lösemi
C) Malign melanom D) Osteosarkom
E) Lenfoma

Yanıt: D
Familial retinoblastomda bilateral retinoblastom görülme sıklığı artmıştır. Ayrıca osteosarkom gibi eşlik eden tümörler de sıktır. 

22) Aşağıdakilerden hangisi osteoartritin en iyi tanımıdır? (2006-NİSAN)
A) Sinoviyada oluşan iltihabi infiltrasyon
B) Monosodyum ürat kristallerinden oluşan granülomatöz
lezyon
C) Eklem kıkırdağında oluşan dejeneratif lezyon
D) Kazeifikasyon nekrozu ve epiteloid histiyositlerden
oluşan granülomatöz lezyon
E) Polimorf nüveli lökositlerden oluşan pürülan iltihap

Yanıt: C
Osteoartrit en sık görülen eklem hastalığı olup diğer adı dejeneratif eklem hastalığıdır. Eklem kıkırdağında ilerleyici erozyon ile karakterlidir. Eklem kıkırdağında fibrilasyon ve yarıklar görülür. Sinoviada lenfoplazmositer iltihap romatoid artrit; monosodyum ürat kristalleri Gut hastalığı; kazeifiye granülom tüberküloz ve PMNL infiltrasyonu süpüratif artrit bulgusudur.

23)    t (11; 22) (q24;q12) translokasyonu aşağıdaki kemik tümörlerinden hangisi için karakteristiktir? (2006-EYLÜL)
a)    Multiple myelom
b)    Osteosarkom
c)    Ewing tümörü
d)    Dev hücreli kemik tümörü
e)    Kordoma

Yanıt: C
Bazı tümörlerin gelişiminde temel mekanizma onkogen translokasyonudur. Özellikle lösemi ve lenfomalar yanı sıra Ewing tümörü de bu grupta yer alır. 

Onkogen Translokasyonu

24) Onyedi yaşında erkek hasta kolunda kitle ve ağrı yakınmaları ile başvuruyor. Öyküsünde üç hafta önce basket oynarken koluna darbe aldığı öğreniliyor. Radyolojik incelemede iyi sınırlı, periferik kalsifikasyonu olan yumuşak doku lezyonu saptanıyor. Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? (2007-EYLÜL)
a) Myozitis ossifikans
b) Fibromatozis
c) Ewing sarkomu
d) Osteosarkom 
e) Fibrosarkom

Yanıt: A
Osteosarkom, kondrosarkom gibi tümörler nadiren kemik dışında (ekstraskletal) yumuşak dokuda yerleşebilir. İskelet dışı osteosarkomu myozitis ossifikanstan ayırt etmek gerekir. Myozitis ossifikans genellikle travmaya bağlı olarak, kas içerisinde oluşan kemik metaplazisidir. Çevre dokudan kolaylıkla ayrılabilen, yumurtaya benzeyen bir kitle oluşturur. Periferinde kalsifikasyon belirgindir. Osteosarkom ise çevre dokuya invaze, düzensiz kitle yapar ve atipik osteoblastların osteoid ürettiği görülür. 


25) Kırkdört yaşında bayan hastada el ekleminde bilateral yerleşen akut ağrılı hastalıkda, eklem dokularında yoğun lenfosit ve plazma hücre infiltrasyonu, ödem ve fibrin birikimi gözlenmiştir. Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? (2008-NİSAN)
a)    Sifilitik artrit
b)    Gut artriti
c)    Romatoid artrit
d)    Nöropatik artrit
e)    Tüberküloz artriti

Yanıt: C
Romatoid Artrit, başlıca eklemleri ve diğer dokuları tutabilen sistemik, kronik inflamatuar hastalıktır. Nonsüpüratif proliferatif sinovit zamanla ilerleyerek  eklem hareketlerinin kısıtlanmasına yol açar. Sıklığı %1’dir. 40-70 yaş arası sıktır. F/M = 2-3/1. HLA DR4/DR1 ile ilişkilidir.El-ayak kemikleri gibi küçük eklemleri, dizdirsek, bilek ve omuzları tutan simetrik artrit vardır. Histolojisinde kronik snovit, snovia döşeyici hücrelerinde proliferasyon, hipertrofi, bazen villöz projeksiyonlar görülebilir. Lenfosit ve plazma hücre infiltrasyonu yanı sıra, lenfoid foliküller oluşabilir. Vaskülarize, inflamatuar, prolifere snovya kıkırdak yüzeyini kaplayarak pannus oluşturur. Periartiküler yumuşak dokuda ödem ve inflamasyon gelişir. Zamanla osteoklastik aktivite uyarılır ve subartiküler kemik zedelenir. Subkondral kistler ve osteoporoz oluşur. Pannus eklem boşluğunu doldurduğunda, önce fibröz; sonra kemiksi ankiloz oluşturur. Sinovial sıvıda akut inflamatuar hücreler belirgindir. 

26) Kırkbeş yaşında bir erkek hastadan alınan proksimal femur kemik biopsisinde lameller kemikte mozaik görünümü, aşırı artmış osteoklastik aktivite ve belirgin osteoblastik aktivite gözleniyor. Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? (2008-EYLÜL)

a) Vitamin D eksikliği
b) Osteogenezis imperfekta
c) Paget hastalığı
d) Osteoblastom
e) Avasküler nekroz

Yanıt: C
Bu soruda anahtar kelime mozaik yapıda kemik görünümüdür çünkü bu görünüm Paget hastalığı için karakteristikdir. Lokalize, osteoklastik aktivite ve kemik yıkımı; daha sonra anormal kemik yapımı (ostoblastik aktivite) epizodları ile karakterli bir hastalıktır. Sonuçta anormal yapıda dayanıksız kemik birikimi ile iskelet deformiteleri oluşur. 40 yaş öncesi  nadirdir. Erkeklerde daha sıktır. Kanıtlanmış olmasa da slow  virus enfeksiyonu olduğu; paramiksovirüs veya bununla ilgili bir antijenin infekte hücrelerde IL-6 sentezine yol açarak osteoklastları aktive ettiği ve kemik yıkımını başlattığı düşünülmektedir. 
Tek (monostotik ) kemik tutulumu%15 olguda görülür. Tibia, ileum, femur, kafa-tası, vertebra, humerus tutulabilir. Multifokal (poliostotik) kemik tutulumu %85 olguda görülür.  En sık vertebra, kafatası ve pelvis kemiklerini tutar. Klaviküla, fibula ve küçük kemikler tutulmaz.  
Sürekli yeni kemik birikimi ile korteks ve trabeküller kalınlaşır; mozaik yapı gözlenir. Mozaik yapıda kemik oluşumu patognomiktir. Kalın olmakla birlikte kemik yapısı zayıftır; mekanik deformiteler ve kırıklar sıktır.Klinik olarak kemik ağrısı, başta ve yüzde leontiasis ossea, başta ağırlaşma; kafatası tabanı invajinasyonu ile posterior fossaya bası sonucunda platibazia oluşur. Femur ve tibiada öne doğru bükülme ve ağır sekonder osteoartrit oluşur. Chalkstick (tebeşir) tipi kırıklar, spinal kord hasarı ve kifoz oluşur. Lezyonda hipervaskülariteye bağlı üzerindeki ciltte ısınma ve yüksek debili kalp yetmezliği gelişebilir. %5-10 olguda osteosarkom, kondrosarkom ve diğer sarkomlar gelişebilr.