1) Orta yaşın üzerinde kişilerde güneş gören yüz derisinde aşağıdakilerden hangisi diğerlerine göre en fazla gelişir? (2002-EYLÜL)
a. Melanositik nevüs
b. Sebase adenom
c. Epidermoid karsinom
d. Bazal hücreli kanser
e. Displastik nevüs
Yanıt: D
Güneş ışığı etkisine bağlı olarak, ileri yaşlarda en sık gelişen tümör bazal hücreli karsinomdur. İkinci olarak skuamöz hücreli (epidermoid9 karsinom gelişir. Orta yaş üzerinde nevüs gelişimi beklenmez. Orta-ileri yaşta yeni bir pigmentli lezyon geliştiğinde displastik nevüs yada maliğn melanom olma ihtimali yüksektir. Her ikiside oldukça nadir görülür.
2) Aşağıdakilerden hangisi maliğn melanom prognozunda en önemli faktördür? (2003-EYLÜL)
a) Pigmentasyon dercesi
b) Tümörün derinliği
c) Pleomorfizmin derecesi
d) İnflamasyonun miktarı
e) Tümörün damarlanması
Yanıt: B
En önemli prognoz faktörü invazyon derinliği (vertikal yayılımın derecesi) dir.
Maliğn melanomda prognoz için önemli olanlar:
• mm ile ölçülen invazyon derinliği,
• milimetre başına düşen mitoz sayısı,
• yüzeyel (radial) büyüme alanlarında immün yanıt (regresyon)
• derin (vertikal bölgede) tümörü infiltre eden lenfositler (TIL)
• cinsiyet
• yerleşim (gövde yada ekstremite)
İyi prognoz bulguları: 1.7 mm.den az invazyon derinliği, mitozun az olması, belirgin TIL, regresyonun olmaması, kadın olması, ekstremite cildinde yerleşim.. Ayrıca ülserasyon ve tümör kalınlığıda önemlidir. Erken tanı ve yeterli biçimde çıkarılması, sistemik yayılımı engelleyebilir.
3) Maliğn melanomun biyolojik davranışını belirlemede, aşağıdaki histolojik parametrelerden hangisi en önemlidir? (2004-EYLÜL)
a) Tümör hücrelerinin melanin içeriği
b) Vertikal büyüme fazının boyutu
c) Yüzeyel ülserasyon
d) Horizontal büyüme fazının boyutu
e) Lenfosit infiltrasyonunun yoğunluğu
Yanıt: B
Maliğn melanomda en önemli prognoz faktörü invazyon derinliği (vertikal büyüme fazının boyutu) dir. Erken dönemde epidermis içerisinde sınırlı horizontal yayılım yapar. Epidermiste damar yapıları olmadığından, bu dönemde metastazi ihtimali yoktur. Bazal membranı aşıp papiller dermise indiğinde (vertikal yayılım) metastaz ihtimali artar.
4) Aşağıdaki pigment hastalıklarının hangisinde, lokal pigment kaybı, ayırt edici özelliktir? (2004-EYLÜL)
a) Çil
b) Vitiligo
c) Albinizm
d) Melasma
e) Lentigo
Yanıt: B
Epidermiste lokalize melanosit kaybı vitiligodur. Bu böldede melanin üretilemediğinden lokalize pigment kaybı oluşur. Tirozinaz enzimi eksikliğinde ise, melanin sentezi tamamen bozulacağından yaygın pigment eksikliği albinizm tablosunu oluşturur.
5) Deride en nadir görülen primer tümör aşağıdakilerden hangisidir? (2005-NİSAN)
a) Maliğn melanom
b) Bazal hücreli karsinom
c) Kapiller hemanjiom
d) Adenokarsinom
e) Skuamöz hücreli karsinom
Yanıt: D
Deride en sık görülen primer maliğn tümör bazal hücreli karsinom; ikinci olarak skuamöz hücreli karsinomdur. Maliğn melanom en sık deride yerleşir. Kapiller hemanjiom özellikle yeni doğan ve çocuklarda sıktır. Deri eklerinden köken alan primer adenokarsinom ise çok nadir görülür. Deride adenokarsinom varlığında, önce metastatik olduğu düşünülür.
6) Aşağıdakilerden hangisinde maliğn melanom gelişme riski en yüksektir? (2005-EYLÜL)
a) Dev konjenital nevüs
b) Mavi nevüs
c) Spitz nevüs
d) Pigmente iğ hücreli nevüs
e) Halo nevüs
Yanıt: A
NEVÜS TİPLERİ
|
Yapısal özellik |
Sitolojik özellik |
Klinik önemi |
|
|
Konjenital nevüs: |
Derin dermal, bazen subkutan büyüme (deri ekleri, damarlar ve sinir lifleri çevresinde) |
Edinsel nevüs ile aynı |
Doğuşta var. Büyük olanlarda melanom riski (+) |
|
Blue Nevus: |
Fibrozisin eşlik ettiği, küme yapmayan dermal infiltrasyon |
Dendritik, pigmentli hücreler |
Siyah-mavi nodül. Klinikte melanom ile karışır. |
|
İğsi ve epitelioid hücre nevüsü (Spitz nevüs): |
Fasiküler büyüme |
Büyük, şişkin hücreler, iğsi hücreler, |
Çocuklarda sık. Kırmızı-pembe nodül. Klinikte hemanjiom; histolojide melanom ile karışır. |
|
Halo Nevüs: |
Nevüs hücreleri çevresinde lenfosit infiltrasyonu |
Edinsel nevüs ile benzer. |
Nevüs hücrelerine karşı immun yanıt |
|
Displastik Nevüs: |
Büyük, intraepidermal kümeler |
Sitolojik atipi |
Potansiyel malign melanom prekürsörü |
7) Yetmiş yaşında bir erkek hastada tüm vücutta yaygın kahverengi kabarıklıklar, biyopside epidermiste kalınlaşma ve keratin kistleri görülüyor. Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? (2005-EYLÜL)
a) Nevoselüler nevüs
b) Pigmentli bazoselüler karsinom
c) Maliğn melanom
d) Melanozis
e) Seborreik keratoz
Yanıt: E
Seboreik keratoz: Orta yaş-yaşlılarda, gövdede daha sık yerleşir. Yuvarlak, düz, kadifemsi yüzeyli bej-kahverengi lezyonlardır. Histolojik olarak ekzofitik, iyi sınırlı lezyonlardır. Bazal hücrelere benzer hücreler baskındır. Melanin pigmenti bulunup melanom ile karışabilir. Hiperkeratoz ve keratin ile dolu kistler vardır. Çok sayıda olursa paraneoplastik bir sendrom olduğu düşünülür. Skuamoz karsinoma dönüşüm çok nadirdir.
8) Aşağıdaki lokalizasyonların hangisinde, malign
melanom gelişme olasılığı en düşüktür? (2006-NİSAN)
A) Oral mukoza B) Meninksler
C) Anogenital mukoza D) Mesane
E) Göz
Yanıt: D
Maliğn melanom skuamöz epitel ile örtülü olan epidermis (en sık), oral mukoza, anogenital mukoza, özefagus gibi bölgeler yanı sıra göz ve meninkslerde primer olarak gelişebilir. Mesanede görülmesi beklenmez.